11-12-2022

Het onderwijs speelt een cruciale rol in onze maatschappij door bij te dragen aan de ontwikkeling van toekomstige generaties. Het is dan ook van essentieel belang dat leraren gezond en gemotiveerd blijven werken tot aan hun pensioen. Duurzame inzetbaarheid staat centraal in deze uitdaging. Maar wat houdt dit precies in en hoe kunnen we ervoor zorgen dat leraren duurzaam inzetbaar blijven?

Duurzame inzetbaarheid wordt omschreven als de mate waarin werknemers in staat zijn om gezond, gemotiveerd en productief te blijven werken tot aan hun pensioenleeftijd (Fouarge et al, 2013). Deze factor is niet alleen van belang voor de werknemers zelf, maar ook voor werkgevers en de maatschappij als geheel.

In het onderwijsveld is duurzame inzetbaarheid een kritiek onderwerp. Leraren ervaren een hoge werkdruk, worden geconfronteerd met complexe problemen en zien zich geconfronteerd met veranderingen binnen het onderwijssysteem. Bovendien vergrijst de beroepsgroep snel, waarbij een groeiend aantal leraren de leeftijd van 50 jaar bereikt (TALIS, 2018). Dit onderstreept de noodzaak van extra aandacht voor duurzame inzetbaarheid.

Een belangrijke pijler van duurzame inzetbaarheid is een leven lang leren. Dit houdt in dat leraren zich blijven ontwikkelen gedurende hun loopbaan, waardoor ze hun kennis en vaardigheden up-to-date kunnen houden en kunnen anticiperen op veranderingen binnen het onderwijslandschap (Veldhuizen-Hurenkamp, 2015). Recent onderzoek benadrukt ook het belang van sociale ondersteuning en mentorprogramma’s voor leraren om hun veerkracht en motivatie te behouden (Harris, 2022).

Naast continue professionele ontwikkeling is een gezonde werkomgeving van cruciaal belang. Een hoge werkdruk kan leiden tot stress en burn-out, wat kan resulteren in langdurig verzuim of zelfs arbeidsongeschiktheid. Werkgevers dienen daarom te zorgen voor voldoende rustmomenten, een heldere taakverdeling en ondersteuning bij emotionele belasting (Van Vuuren & Smulders, 2018). Emotionele belasting kan voortkomen uit verschillende factoren, waaronder het omgaan met gedragsproblemen van leerlingen, conflicten met ouders en de druk om te voldoen aan verwachtingen vanuit het curriculum en de samenleving (Johnson, 2020). Steun van de leidinggevende is hierbij van groot belang.

Tot slot dient er aandacht te worden besteed aan de balans tussen werk en privé. Een goede balans draagt bij aan de motivatie en het welzijn van leraren (Van Vuuren & Smulders, 2018). In essentie is duurzame inzetbaarheid een cruciaal thema in het onderwijs. Een leven lang leren, een gezonde werkomgeving en een gebalanceerd werk-privéleven vormen hierbij belangrijke aandachtspunten.

 

Referenties:

Fouarge, D., de Grip, A., & Montizaan, R. (2013). Duurzame inzetbaarheid en pensionering in de overheid en het onderwijs. ROA.

Van Vuuren, T., & Smulders, P. (2018). Baanonzekerheid en duurzame inzetbaarheid van werknemers en zelfstandigen. Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken, 34(2).

Veldhuizen-Hurenkamp, M. (2015). De relatie tussen leeftijd en duurzame inzetbaarheid en de rol van een Leven Lang Leren.

Teaching and Learning International Survey (TALIS) 2018. Geraadpleegd van https://www.nro.nl/onderzoek-talis-werkbeleving-nederlandse-leraren-in-internationaal-perspectief/

Harris, A. (2022). Social Support and Mentorship as Factors in Teacher Resilience and Retention. Educational Psychology Review, 34(2), 217-233. DOI: 10.1007/s10648-022-09611-5

Johnson, L. (2020). Understanding Emotional Labor in Teachers: Causes, Effects, and Coping Strategies. Journal of Educational and Social Research, 10(5), 151-158. DOI: 10.2478/jesr-2020-0036