Ontwikkelingen arbeidsmarkt primair onderwijs

17-6-2022

Het nijpende tekort aan leraren in het basisonderwijs is een alarmerende kwestie die al geruime tijd de aandacht trekt. Volgens prognoses van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) zal het basisonderwijs in 2022 een tekort hebben van meer dan 4,1 duizend voltijdsequivalenten aan basisschoolleerkrachten, met een verwachte stijging tot 11 duizend in 2027 (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2021). Vooral in grote steden is dit probleem acuut, terwijl het in krimpregio’s minder prangend is vanwege een afnemend leerlingenaantal.

Diverse maatregelen zijn overwogen of geïmplementeerd om het tekort aan te pakken, waaronder het inschakelen van onderwijsassistenten, herintreders en zij-instromers, alsmede het aanbieden van verkorte pabo-opleidingen en kortingen op het collegegeld voor lerarenopleidingen (Rijksoverheid.nl, z.d.). Ondanks deze inspanningen blijft het probleem bestaan.

Recent onderzoek van het OCW (2021) benadrukt dat het lerarentekort voornamelijk wordt veroorzaakt door vergrijzing en een ontoereikende instroom van nieuwe leraren, terwijl ook de stijging van het aantal leerlingen en de vraag naar gepersonaliseerd onderwijs een rol spelen (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2021). Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bevestigt een stijging van het aantal vacatures in het basisonderwijs tussen 2015 en 2019 (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2020).

In het schooljaar 2018-2019 hebben meer dan 10 duizend leraren het basisonderwijs verlaten, waarvan een aanzienlijk deel met pensioen ging (CBS, 2020). De instroom van nieuwe leraren is ontoereikend om het vertrek van oudere leraren te compenseren. Het blijft van essentieel belang om te blijven investeren in de instroom en het behoud van hoogwaardig personeel in het basisonderwijs, aangezien een tekort aan leraren een negatieve invloed kan hebben op de onderwijskwaliteit en de leerlingontwikkeling.

 

Referenties:

Centraal Bureau voor de Statistiek. (2020). Arbeidsmarktanalyse onderwijs 2020. Den Haag: CBS.

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (2021). Lerarenopleidingen en leraren: factsheet. Den Haag: OCW.

Rijksoverheid.nl. (z.d.). Aanpak lerarentekort | Werken in het onderwijs. Geraadpleegd op 2 juni 2022, van https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/werken-in-het-onderwijs/aanpak-lerarentekort