Hoge verwachtingen: alle leerlingen kunnen alles leren
15-2-2024
Het concept van lesgeven vanuit hoge verwachtingen speelt een cruciale rol in het onderwijs, waarbij docenten geloven dat hun leerlingen in staat zijn om op hoog niveau te presteren en bereid zijn hierin te investeren (NRO, 2021). Volgens de richtlijnen van het NRO (2021) rust lesgeven vanuit hoge verwachtingen op vier pijlers: kennis van leerlingen, positieve houding, het stellen van hoge doelen en effectieve instructie.
Een docent die lesgeeft vanuit hoge verwachtingen heeft een gedegen inzicht in de individuele leerling, waardoor zij in staat zijn passend onderwijs te bieden dat aansluit bij de behoeften en capaciteiten van elke leerling (Rede en Meusen-Beekman, 2018). Een positieve houding van de docent ten opzichte van de leerlingen, gekenmerkt door interesse en vertrouwen, creëert een veilige leeromgeving waarin leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen (Rede en Meusen-Beekman, 2018).
Het stellen van hoge doelen is een essentieel aspect van lesgeven vanuit hoge verwachtingen (NRO, 2021; Rubie-Davies, 2015). Deze doelen fungeren als richtingaanwijzers voor leerlingen en stimuleren hen om zich maximaal in te zetten. Het is echter belangrijk dat deze doelen realistisch en uitdagend zijn, omdat dit leerlingen aanspoort om het beste uit zichzelf te halen en voortdurend aan hun ontwikkeling te werken.
Effectieve instructie vormt de laatste pijler van lesgeven vanuit hoge verwachtingen (NRO, 2021). Docenten dienen over diverse instructiemethoden te beschikken om tegemoet te komen aan de verschillende leerstijlen van leerlingen. Bovendien is het van belang dat docenten regelmatig feedback geven en de voortgang van de leerlingen nauwlettend volgen, zodat leerlingen inzicht krijgen in hun prestaties en weten wat ze moeten doen om hun doelen te behalen.
Onderzoek toont aan dat het hebben van hoge verwachtingen bij docenten bijdraagt aan de prestaties van leerlingen (Timmermans, Kuyper en Van der Werf, 2015). Daarnaast kan lesgeven vanuit hoge verwachtingen het zelfvertrouwen van leerlingen vergroten, aangezien het stellen van uitdagende doelen en het bieden van positieve feedback leerlingen in staat stelt om te groeien in hun zelfvertrouwen.
Rubie-Davies (2015) onderstreept verder dat het hebben van hoge verwachtingen niet alleen van belang is voor hoogpresterende leerlingen, maar ook voor leerlingen met een achterstand. Docenten dienen ook voor deze leerlingen hoge verwachtingen te koesteren en hen te ondersteunen om deze verwachtingen waar te maken. Het uitgangspunt van de leerkracht zou moeten zijn: alle leerlingen kunnen alles leren.
Referenties
NRO. (2021). Leidraad: Onderwijs vanuit hoge verwachtingen. Geraadpleegd op 22 november 2021, van [link]
Rede, C., & Meusen-Beekman, K. (2018). Positive expectations in schools: Four pillars of pedagogy.
Rubie-Davies, C. (2015). Becoming a high expectation teacher: Raising the Bar. London: Routledge.
Timmermans, A. C., Kuyper, H., & Van der Werf, G. (2015). Accurate, inaccurate, or biased teacher expectations: Do Dutch teachers differ in their expectations at the end of primary education? British Journal of Educational Psychology, 85, 459-478.
